Mikrobiogazownie w praktyce

W mikrobiogazowniach rolniczych wytwarzany jest biogaz z biomasy pochodzącej jedynie z własnego gospodarstwa rolnego. Główny składnik substratu (wsadu) stosowanego w mikrobiogazowniach stanowią obornik i gnojowica, pochodzące z produkcji zwierzęcej.

Biogaz powstaje w wyniku procesu fermentacji – materiał organiczny z dostarczanego substratu jest rozkładany i przekształcany w biogaz przez mikroorganizmy.

Biogaz wykorzystywany jest głównie do produkcji ciepła (wytwarzanego w kotłach) lub ciepła i energii elektrycznej (wytwarzanych w instalacjach kogeneracyjnych, skrót CHP, z ang. Combined Heat and Power). Oprócz tego istnieje kilka innych sposobów wykorzystania biogazu. Jednym z nich jest uszlachetnienie do standardów biometanu, który może być stosowany jako paliwo w środkach transportu lub wtłaczany do sieci gazowej.

Przefermentowane resztki organiczne (tzw. poferment) mogą być używane jako nawóz organiczny na polach uprawnych. W stosunku do nieprzetworzonych nawozów organicznych, poferment posiada wiele zalet, m.in. pozbawiony jest nieprzyjemnego zapachu.

Mikrobiogazownie stanowią odnawialne źródła energii, przez co przyczyniają się do redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz zmniejszają zużycie paliw kopalnych.

Łańcuch przekształceń odchodów zwierzęcych rozpoczyna się w oborze. Gnojowica jest tymczasowo przechowywana w zbiorniku odbiorczym, a następnie transportowana do komory fermentacyjnej. Podczas procesu fermentacji w komorze fermentacyjnej wytwarzany jest biogaz. Po przefermentowaniu resztki pofermentacyjne transportowane są do zbiornika pofermentacyjnego a następnie w formie nawozu organicznego aplikowane na pole.

Biogaz może być wykorzystywany na wiele różnych sposobów, ale na ogół jest stosowany do jednoczesnej produkcji energii elektrycznej i ciepła w układach kogeneracyjnych lub jedynie do wytwarzania ciepła. Produkowana energia elektryczna i ciepło wykorzystywane są przez rolników zarówno do użytku w gospodarstwie domowym, jak i  w gospodarstwie rolnym. Ze względu na niewielką skalę produkcji możliwe jest zazwyczaj zaspokojenie potrzeb w zakresie zapotrzebowania na ciepło jedynie dla własnego gospodarstwa i najbliższych sąsiadów. Ewentualny nadmiar energii elektrycznej może być odprowadzany do sieci.

Jeśli w najbliższej okolicy nie ma zapotrzebowania na ciepło wyprodukowane w instalacji kogeneracyjnej, zamiast przetwarzać biogaz na ciepło i energię elektryczną, można go wykorzystywać jako paliwo do środków transportu lub odprowadzać do sieci gazowej. Wymaga to jednak dodatkowego wsparcia i przygotowania rozwiązań prawnych (np. określenia kryteriów wtłaczania biogazu do sieci).

Podsumowując, można stwierdzić, że najbardziej praktyczne sposoby wykorzystania biogazu zależą od specyficznych uwarunkowań lokalnych, chociaż najczęściej biogaz jest wykorzystywany do produkcji ciepła lub łącznie ciepła i energii elektrycznej, co omówiono szczegółowo w kolejnym rozdziale.